ब्रिक्स (BRICS) काय विषय आहे नक्की

ब्रिक्स (BRICS) काय विषय आहे नक्की. ब्रिक्स म्हणजे पाच प्रमुख उदयोन्मुख अर्थव्यवस्थांचा समूह: ब्राझील, रशिया, भारत, चीन, आणि दक्षिण आफ्रिका. या देशांना जगातील काही सर्वात मोठ्या आणि वेगाने विकसित होणाऱ्या अर्थव्यवस्थांपैकी एक मानले जाते आणि ते आर्थिक, राजकीय आणि सांस्कृतिक सहकार्य वाढवण्यासाठी एकत्र काम करतात.

ब्रिक्सविषयी महत्त्वाची माहिती:

1. स्थापना: सुरुवातीला हा गट “ब्रिक” (ब्राझील, रशिया, भारत, चीन) या नावाने ओळखला जात असे. 2001 साली हा शब्द अर्थतज्ज्ञ जिम ओ’नील यांनी तयार केला होता. 2010 मध्ये दक्षिण आफ्रिका सहभागी झाल्यावर तो “ब्रिक्स” झाला.

2. उद्देश:

शांतता, सुरक्षितता आणि विकासाला चालना देणे.

आर्थिक प्रगती, व्यापार, आणि शाश्वत विकास यावर सहकार्य वाढवणे.

आयएमएफ आणि जागतिक बँकेसारख्या पश्चिमी देशांच्या वर्चस्वाला आव्हान देऊन संतुलित जागतिक व्यवस्था निर्माण करणे.

3. जागतिक प्रभाव:

ब्रिक्स देश जगाच्या लोकसंख्येच्या 40% पेक्षा अधिक आहेत.

त्यांचे एकत्रित GDP जागतिक GDP च्या सुमारे 25% आहे.

4. प्रमुख उपक्रम:

न्यू डेव्हलपमेंट बँक (NDB): सदस्य देशांतील पायाभूत सुविधा आणि विकास प्रकल्पांसाठी निधी पुरवते.

कंटिन्जंट रिझर्व्ह अरेंजमेंट (CRA): आर्थिक संकटात सापडलेल्या सदस्य देशांना मदत करते.

सदस्य देश:

1. ब्राझील: नैसर्गिक संसाधने, शेती आणि उर्जेसाठी प्रसिद्ध.

2. रशिया: नैसर्गिक वायू आणि तेल यांसाठी समृद्ध; प्रमुख जागतिक ऊर्जा पुरवठादार.

3. भारत: IT, औषधनिर्मिती, आणि सेवा क्षेत्रात अग्रणी.

4. चीन: जगातील दुसऱ्या क्रमांकाची अर्थव्यवस्था; उत्पादन आणि तंत्रज्ञानात आघाडीवर.

5. दक्षिण आफ्रिका: आफ्रिकेच्या प्रवेशद्वारासारखी भूमिका; खनिजे आणि नैसर्गिक संसाधनांनी समृद्ध.

ब्रिक्स देश वार्षिक शिखर परिषदांमध्ये जागतिक प्रश्न, व्यापार धोरणे, हवामान बदल, आणि आर्थिक विकासाच्या रणनीतींवर चर्चा करतात.

डोनाल्ड ट्रम्पने दिली धमकी

डोनाल्ड ट्रम्प यांनी ब्रिक्स (ब्राझील, रशिया, भारत, चीन, आणि दक्षिण आफ्रिका) आणि त्याच्या आर्थिक-भौगोलिक परिणामांबद्दल आपले ठाम मत व्यक्त केले आहे. विशेषतः, ब्रिक्स देशांनी जागतिक व्यापारात अमेरिकन डॉलरवर अवलंबित्व कमी करण्यासाठी घेतलेल्या निर्णयांवर त्यांनी टीका केली आहे. ट्रम्प यांनी चेतावणी दिली आहे की अशा कृतींमुळे अमेरिकन सरकार तीव्र आर्थिक उपाययोजना करू शकते, जसे की डॉलरचा वापर थांबवणाऱ्या देशांवर 100% शुल्क लावणे. त्यांच्या मते, या कृती अमेरिकेच्या जागतिक वर्चस्वाला आव्हान देऊ शकतात, विशेषतः ब्रिक्सच्या सदस्यता वाढीच्या आणि प्रभाव वृद्धीच्या प्रयत्नांमुळे​​​​.

ट्रम्प यांची परराष्ट्र धोरणे नेहमीच आर्थिक राष्ट्रवादावर केंद्रित राहिली आहेत. त्यांनी पूर्वीही अमेरिकेच्या हितांसाठी धोकादायक वाटणाऱ्या देशांवर शुल्क लादले आहे. जर ते पुन्हा सत्तेत आले, तर चीनशी तणाव आणखी वाढू शकतो आणि ब्रिक्स देशांना अमेरिकेच्या प्रभावाला उत्तर देण्यासाठी सहकार्य मजबूत करण्यास प्रोत्साहन मिळू शकते​​​​.

ब्रिक्सचा अमेरिकन अर्थव्यवस्थेवर होणारा परिणाम

ब्रिक्स (ब्राझील, रशिया, भारत, चीन, आणि दक्षिण आफ्रिका) वाढत्या प्रभावामुळे अमेरिकन अर्थव्यवस्थेवर काही महत्त्वाचे परिणाम होऊ शकतात, विशेषतः जर हा गट अमेरिकन डॉलरच्या वर्चस्वाला आव्हान देतो किंवा जागतिक व्यापार आणि वित्तीय प्रणालीत बदल घडवतो.

1. डॉलरचे वर्चस्व आणि जागतिक व्यापार

डॉलरचे वर्चस्व कमी होणे: ब्रिक्स देश, विशेषतः चीन आणि रशिया, स्थानिक चलनात व्यापार प्रोत्साहन देत आहेत. यामुळे अमेरिकन डॉलरचा जागतिक राखीव चलन म्हणून प्रभाव कमी होऊ शकतो, ज्याचा परिणाम अमेरिकन सरकारच्या कर्जखर्चावर होऊ शकतो.

व्यापार पुनर्रचना: ब्रिक्स देश आर्थिक सहकार्य वाढवतील, तर अमेरिकन निर्यातदारांना प्रतिस्पर्ध्यांचा सामना करावा लागू शकतो, आणि डॉलरवर आधारित प्रणालीपासून दूर जाण्यासाठी बदल करावे लागतील.

2. गुंतवणूक आणि वित्तीय बाजारपेठा

भांडवली प्रवाहात व्यत्यय: जर ब्रिक्स देश अमेरिकन ट्रेझरी बाँड्समधील गुंतवणूक कमी केली, तर अमेरिकन वित्तीय बाजार अस्थिर होऊ शकतात.

उदयोन्मुख बाजारातील स्पर्धा: ब्रिक्स देश जर विकसनशील बाजारपेठांवर अधिक प्रभाव टाकत असतील, तर अमेरिकेला या बाजारांमधील गुंतवणूक संधी गमवाव्या लागू शकतात.

3. ऊर्जा आणि वस्तू बाजारपेठा

तेल व्यापारात डॉलरशिवाय व्यवहार: जर प्रमुख तेल उत्पादक ब्रिक्समध्ये सामील झाले आणि चीनी युआनसारख्या चलनात व्यवहार करण्यास सुरुवात केली, तर अमेरिकेचे ऊर्जा बाजारातील प्रभुत्व कमी होऊ शकते.

मूलभूत वस्तूंमध्ये स्पर्धा: ब्रिक्स देशांमध्ये नैसर्गिक संसाधने भरपूर असल्यामुळे, अमेरिकेला महत्त्वाच्या संसाधनांवर प्रवेश मर्यादित होऊ शकतो.

4. आर्थिक विकास

संरक्षणवादी धोरणे: ब्रिक्सचा जागतिक व्यापारातील प्रभाव वाढल्यास, अमेरिका शुल्क किंवा निर्बंध लावू शकते, ज्यामुळे व्यापार युद्धे भडकू शकतात आणि जागतिक आर्थिक वाढ मंदावू शकते.

तंत्रज्ञान आणि नवकल्पना: ब्रिक्समधील सहकार्य अमेरिकेच्या तंत्रज्ञानातील वर्चस्वाला आव्हान देऊ शकते, विशेषतः जर त्यांनी अमेरिकन नवकल्पनांच्या तोडीस तोड पर्याय विकसित केले.

5. भौगोलिक-राजकीय धोके

रणनीतिक सहयोग: ब्रिक्स गट अमेरिकेच्या विरोधात मजबूत आघाडी तयार करू शकतो, ज्यामुळे जागतिक आर्थिक निर्णयांवर अमेरिकेचा प्रभाव कमी होईल.